Kuduz, insanlar dahil bütün sıcakkanlı
memelilerde görülebilen, beyine yerleşerek felçlere yol açan ve ölümle
sonuçlanan bir virüs hastalığıdır.
Ülkemizde kurt, tilki, çakal, yaban kedisi, kokarca ve gelincik gibi vahşi
hayvanlarla; köpek, kedi, sığır, koyun, keçi ve at gibi evcil hayvanlar
hastalığa yakalanabilen hayvanlardır.
Kuduza yakalanmış evcil bir
hayvanda bazı huy değişiklikleri görülür. Daha önceleri normal davranış
gösteren hayvanlar dikkatlerini çeken her şeye karşı sinirli ve saldırgan
olurlar. Yutak felcine bağlı olarak yutkunma reflekslerini yitirdiklerinden,
sudan korkarlar ve ağızlarından aşırı miktarda salya aktığı görülür. Vahşi
hayvanlar, insanlara olan korkusunu yitirir ve evcil hayvan gibi insanlara
yaklaşabilirler. Genelde gece ortaya çıkan vahşi hayvanlar, gündüz de ortalıkta
görülebilirler ve dikkatini çeken her cisme saldırırlar. Hastalığın ileri
safhalarında felç gelişir ve hayvanlar komaya girerek ölürler.
Hastalığın belirtileri virüsün
vücuda girmesinden itibaren yaklaşık 3-8 hafta sonra ortaya çıkar. İnsanlarda
ilk önce halsizlik, ateş, iştahsızlık, bulantı, baş ağrısı gibi hastalığa özel
olmayan belirtiler başlar. Isırık yeri ve çevresinde ağrı ve kaşıntı
görülebilir. Yutak felci sebebiyle kuduzun karakteristik belirtisi olan sudan
korkma görülür. Daha sonra hasta komaya girer ve ölüm meydana gelir.
Kuduza yakalanmış bir hayvanın
ısırmasıyla, hayvanın salyasının açık yaraya, kesik, sıyrık, veya çatlak
deriye; göz, ağız veya buruna temas etmesiyle, kuduz hayvanın tırmalaması
sonucu meydana gelen yaralanmalarla, (hayvanın tırnağı kendi salyasıyla
bulaşık olabilir) hayvanın salyasıyla bulaşık malzemenin (tasma, yular, dizgin
vb.) bütünlüğü bozulmuş deriye temasıyla, hayvanın etinin ve sütünün çiğ olarak
tüketilmesiyle bulaşır.
Kuduzdan korunmak için kedi ve
köpekler kuduza karşı mutlaka aşılattırılmalıdır. (köpeklerin 3 aylık,
kedilerin ise 6 aylıktan itibaren aşılattırılmaları ve aşıların her yıl tekrar
edilerek bunun belgelendirilmeleri hukuki bir gerekliliktir)
Evcil hayvanların, başıboş ve/veya
vahşi hayvanlarla temas etmesine engel olunmalıdır. Başıboş hayvanlara, sevmek
veya beslemek amacıyla yaklaşılmamalı ve dokunulmamalıdır. Çevrede başıboş,
hasta, garip davranışlar sergileyen veya ölmüş hayvan görüldüğünde ilgili
yerler haberdar edilmelidir. ( Belediyeler, Muhtarlıklar, Tarım İl ve İlçe
Müdürlükleri gibi)
Kuduz şüpheli temas söz konusu
olduğunda yara veya ısırık bölgesi hariç hiç vakit kaybetmeden (şüpheli temastan
itibaren 10 dakika içerisinde) bol akarsu ve sabunla iyice yıkanmalı ve
arkasından tentürdiyot gibi iyotlu antiseptikler uygulanmalıdır. Göz, ağız veya
burun şüpheli temasa maruz kalmışsa bu bölgeler birkaç dakika içinde bol suyla
iyice yıkanmalıdır. Temasa maruz kalan kişi bu uygulamaları yaptıktan sonra
derhal en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmeli ve hekimin düzenleyeceği
aşılama programını aksatmadan uygulamalıdır.
Kuduz hastalığının belirtisi ortaya
çıktıktan sonra tedavisi imkansızdır; hastalık ölümle sonuçlanır. Bu sebeple,
burada belirtilen korunma önlemlerine uyulmalı; özellikle yara tedavisi ile
kuduz aşısı ve kuduz anti serumu uygulamasının hastalığa yakalanmama hususunda
hayati öneme sahip olduğu kesinlikle bilinmelidir.
Ülkemizde Kuduzla ilgili olarak aşı
ve serum uygulamaları dahil her türlü sağlık hizmetlerinin ÜCRETSİZ yapıldığı
unutulmamalıdır.
KUDUZ
AŞI UYGULAMASI YAPILAN HASTANE İÇİNDEKİ MERKEZLERİMİZ
1. MERKEZ İLÇE' DE SULTAN 1. MURAT
DEVLET HASTANESİ (ACİL SERVİS POLİKLİNİĞİ İÇİNDE)
2. MERKEZ İLÇE' DE T.Ü. SAĞLIK
ARAŞTIRMA UYGULAMA MERKEZİ (ACİL SERVİS POLİKLİNİĞİ İÇİNDE)
3. SÜLOĞLU İLÇE DEVLET HASTANESİ
4. LALAPAŞA İLÇE DEVLET HASTANESİ
5. HAVSA İLÇESİ EK ÜNİTESİ (SULTAN
1. MURAT DEVLET HASTANESİNE BAĞLI)
6. UZUNKÖPRÜ DEVLET HASTANESİ (ACİL
SERVİS BÖLÜMÜ'NÜN İÇİNDE)
7. KEŞAN DEVLET HASTANESİ (ACİL
SERVİS BÖLÜMÜ' NÜN İÇİNDE)
8. ENEZ İLÇE DEVLET HASTANESİ
9. MERİÇ İLÇE DEVLET HASTANESİ
10. İPSALA EK ÜNİTESİ (KEŞAN DEVLET
HASTANESİNE BAĞLI)
KUDUZ
AŞI UYGULAMASI YAPILAN TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZLERİMİZ
1. LALAPAŞA İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ
2. SÜLOĞLU İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI
MERKEZİ
3. HAVSA İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ
4. UZUNKÖPRÜ İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI
MERKEZİ
5. MERİÇ İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ
6. KEŞAN İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ
7. ENEZ İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ
8. MERKEZ İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI
MERKEZİ
9. İPSALA İLÇE TOPLUM SAĞLIĞI
MERKEZİ