Sıtma nedir?
Sıtma, hastalık yapıcı zorunlu hücre içi yerleşim gösteren bir grup parazit olan plazmodiumların, dişi anofel sivrisinekleriyle insanlara bulaşmasıyla yayılan ateşli ve bulaşıcı bir hastalıktır. Plazmodiumların dört türü olup ülkemizde yerli olarak görülen ve öldürücü olmayan türü P. Vivax türüdür. P. Ovale, P. Malaria ve P. Falciparum diğer ülkelerde görülen türleri olup; P. Falciparum ile oluşan sıtma tedavi edilmezse ölümcül olabilmektedir. Bu türler ülkemizde yerli olarak görülmemekte ancak sıtma hastalığının yaygın olduğu ülkeleri ziyaret eden kişilerde görülme ihtimali vardır.
Belirtileri Nelerdir?
Sıtma hastalığının özelliği belirtilerin nöbetler halinde gelmesidir. Nöbet başlamadan birkaç gün önce halsizlik, huzursuzluk, iştahsızlık, başağrısı, sırt ve bacak ağrıları olur. Nöbet şiddetli terlemeyle yükselen ateşle başlar, terlemeyle sona erer. Fakat ateşsiz hastalar da olabilir.
Sıtma insanlara nasıl bulaşır?
Sıtma, genellikle parazit taşıyan sivrisineklerin (dişi Anofel) insanları sokmasıyla bulaşır. Nadir olarak kan yoluyla ve plasenta (göbek bağı) yoluyla bulaşabilir.
Sıtma nasıl teşhis edilir?
Sıtma teşhisinde en yaygın kullanılan yöntem, parmak ucundan alınan bir damla kanın mikroskop altında incelenerek sıtma parazitlerinin görülmesidir.
Sıtma hastalığının tedavisi var mıdır?
Sıtma tedavisi olan bir hastalıktır. Erken teşhis edilip tedavi edildiğinde tam iyileşme olur. Sıtma tedavisinde parazitin alındığı bölgedeki ilaç direncine göre farklı grup ilaçlar kullanılmaktadır. Sıtma tedavi ilaçları Bakanlığımız tarafından ücretsiz olarak temin edilmektedir.
Sıtma hastalığı görülen ülkelere gitmesi gereken kişiler nasıl korunabilir?
Gidilen bölgeye göre korunma yöntemleri değiştiği için yurtdışına gidecek kişiler gitmeden önce kesinlikle İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Başkanlığına bağlı Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Programları Şube Müdürlüğü/Sıtma Birimi ya da en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidirler.
Sıtma görülen ülkeye gitmeden önce:
· Gideceğiniz ülkedeki sıtma riskini öğreniniz!
· Sıtma hastalığı hakkında bilgi almak ve korunmak için ücretsiz ilaç alabileceğiniz merkezler hakkında bilgi almak için Seyahat Sağlığı Danışma Hattını (444 77 34) arayınız! Koruma amaçlı sıtma ilaçları önerilen dozda ve sürede kullanılmalıdır!
Sıtma görülen ülkeye gittikten sonra:
· Sivrisinek ısırıklarından kaçınınız!
· Güneş battıktan sonra pantolon ve uzun kollu kıyafetler giyiniz!
· Sivrisinek kovucu losyon, mat vb. ürünler kullanınız!
· Uyumadan önce odanızdaki sivrisinekleri sinek öldürücü ilaçlarla öldürünüz!
· Mümkünse klima ve vantilatör gibi hava dolaşımı yapacak cihazlar bulunan odalarda uyuyunuz!
· Kapalı alanda tercihen ancak açık alanda mutlaka cibinlik altında uyuyunuz!
· Sıtma görülen bir ülkeye gittikten bir hafta veya daha sonraki günlerde ateşiniz yükselirse, teşhis ve tedavi için acilen bir sağlık kuruluşuna başvurunuz!
Sıtma görülen bir ülkeden döndükten sonra:
· ATEŞİNİZ YÜKSELDİYSE koruma amaçlı ilaç almış olsanız dahi en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurunuz
